در قلب بازارهای سنتی ایران، کسبوکارهای خانوادگی بسیاری وجود دارند که نسلبهنسل حفظ شدهاند و هر یک داستان پرفرازونشیب خود را روایت میکنند. این گزارش به سراغ یکی از این کسبوکارهای قدیمی رفته است؛ فروش چاشنیجات و ادویههایی که عطر و طعمشان یادآور خاطرات قدیمی و اصالت تجارت ایرانی است. این کسبوکار از سال ۱۳۲۶ بنیانگذاری شده و تا به امروز ادامه دارد.
در ابتدا، آنها بدون داشتن مکانی ثابت، بهصورت سیار فعالیت میکردند، اما با تلاش و پشتکار، کمکم پایههای یک تجارت پایدار را بنا نهادند. مهارتهای آنها نه از طریق آموزشهای رسمی، بلکه در بستر واقعی بازار و با آزمونوخطا شکل گرفت. امروز، پس از گذشت بیش از هفت دهه، این کسبوکار نهتنها به حیات خود ادامه داده، بلکه نمادی از اصالت، استقامت و پیوندهای خانوادگی است. داستان این خانواده تجاری، تنها روایت خریدوفروش ادویه نیست، بلکه روایتی از همبستگی، گذشت نسلها و عشق به کار است که در دل بازارهای ایران جریان دارد.
این کسبوکار در سال ۱۳۲۶ توسط دو برادر به نامهای حسن (پدر) و حمید (عمو) تأسیس شد. در ابتدای کار، آنها به مدت پنج سال بدون داشتن مغازه یا کارگاه ثابت، به صورت سیار فعالیت میکردند. این دو برادر از همان آغاز با هم شریک بودند و این شراکت تا به امروز ادامه داشته است. در طول این سالها هیچ شریکی ازکسبوکار جدا نشده است.
مهارتهای تجاری این خانواده به صورت تجربی و از طریق خرید و فروش در بازار کسب شده است. برخی از اعضای خانواده مانند پسرعموها و عموی آنها به تهران مهاجرت کردهاند و برخی از پسرانشان در سرای نصیری مغازه دارند. تاکنون دو نسل از این خانواده از این کسبوکار امرار معاش کردهاند.
آقای حمید ذریعه تا سال یازدهم نظام آموزشی قدیم تحصیل کرد و پس از آن وارد بازار کار شد. او یکی از چهار برادر بود که سه تن از آنها از جمله آقا بیوک فوت شدهاند و تنها آقای حمید باقی مانده است. پس از عزیمت آقا بیوک به تهران، آقا حمید مسئولیت مغازه را بر عهده گرفت. اکنون بیش از ۴۵ سال است که او در راسته بازار قدیمی تبریز به همراه برادرزادهاش، علی آقا، مشغول به کار است. علی آقا به نقل از عمویشان هم مطلبی گفتند: ما چندتا برادر بودیم که هر کدام از برادرها یکی گل تر از دیگری است.
این کسبوکار به فروش انواع چاشنیجات و ادویهها از جمله زنجبیل، دارچین، مایه پنیر، زعفران و غیره میپردازد. فعالیت آنها از سال ۱۳۲۶ تاکنون ادامه داشته و همچنان به کار خود مشغول هستند.