تاریخچه عطاری، پیشه‌ای کهن و ریشه‌دار است که عطر و بوی آن از دل تاریخ برمی‌خیزد. این حرفه، از دیرباز با طبیعت، گیاهان دارویی و حکمت سنتی در هم آمیخته و نقشی کلیدی در سلامت بشر ایفا کرده است. بزرگان ادب و اندیشه، همچون شیخ اجل سعدی، در اشعار خود به لطافت و رایحه دل‌انگیز عطاری اشاره کرده‌اند.
در طول تاریخ، هر تمدنی کهن را که بررسی کنیم، نشانه‌هایی از حضور عطاران و حکیمان گیاه‌درمانگر در آن خواهیم یافت. آنان که از دل طبیعت، دارویی برای تسکین آلام بشری استخراج کرده و به بیماران عرضه می‌کردند. در ایران نیز این حرفه، سابقه‌ای درخشان دارد و یکی از برجسته‌ترین چهره‌های آن، عطار نیشابوری است که نامش همواره با حکمت و معرفت گره خورده است.
تاریخچه عطاری در تبریز نیز به قدمت خود شهر و حتی بیشتر از آن باز می‌گردد. عطاری‌ها در تبریز همواره نقش مهمی در تامین نیازهای دارویی و بهداشتی مردم داشته‌اند. این مراکز با ارائه گیاهان دارویی، ادویه‌جات، عرقیجات و سایر فراورده‌های طبیعی، بخشی از سنت‌های دیرینه و دانش گیاه‌درمانی در این منطقه را تشکیل می‌دهند.
در بازار تبریز و کوچه‌های قدیمی این شهر، عطاری‌های متعددی با قدمت چندین ساله وجود دارند که همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
از قدیمی ترین و محبوب ترین عطاری های تبریز می توان به خاندان خیابانی اشاره کرد که شغل پدری و خانوادگی این خاندان عطاری بوده و نسل به نسل این خاندان در این حرفه فعالیت داشتند.موسس این کسب و کار در ابتدا جد جناب آقای سعید خیابانی یعنی جناب آقای اسماعیل بود و پس از ایشان پدر بزرگ ایشان حاج صمد که 75 سال در این شغل فعالیت داشتند و پس از حاج صمد پدر ایشان حاج بزرگ آقا که 70 سال در این حرفه مشغول بودند، ادامه دهنده مسیر حرفه ای پدرانشان بوده اند و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و اکنون به سعید آقا رسیده است.
در ابتدای کار این خاندان به صورت خانوادگی شریک بوده‌اند به طوریکه پدربزرگشان پنج برادر داشته و در کنار یکدیگر مشغول این حرفه بوده اند. ( برادر بزرگتر ستار، محمود) از طبقه عطاران هستند بعد ها فامیلی را به دلیل شباهت اسمی در تجارت عوض کردند.در نسل بعدی که مختص دوران پدرشان بود ، 17 پسر عمو بودند که در کنار یکدیگر مشغول به این حرفه بودند. تمام عمو ها از ابتدا در این کار فعالیت داشتند تا زمانی که یکی از عمو ها تغییر شغل داد و به حرفه فروشندگی روی آورد. ( تمام برادران پدربزرگ با هم دیگر شریک بودند.)
حاج اسماعیل از شهر هشترخان یا آستارا خان روسیه محصولاتی مثل ادویه جات و … وارد می‌کردند.
قدمت این شغل و صنعت در خاندان خیابانی، به بیش از صد و هشتاد سال میرسد و مغازه این خاندان در ابتدا واقع در راسته بازار قدیم بود و سپس بعد از فوت پدر ایشان به دالان خونی انتقال پیدا کرد. تا به امروز مدیریت این مغازه به عهده خودشان بوده و در آنجا مشغول فعالیت هستند. ایشان می گویند زندگیشان از زرد چوبه تشکیل شده و تبحر خاصی در تشخیص زرد چوبه های کشور های مختلف دارند. به شکل ژنتیکی و موروثی بویایی بسیار قوی دارند و به راحتی می توانند بوی انواع ادویه را از هم تفکیک بدهند.
در طول تاریخ، چهار نسل از این خاندان از طریق این حرفه امرار معاش کرده‌اند و نسل چهارم به سعید آقا رسیده است و همچنان ادامه دارد.
همانطور که گفته شد به سبب بویایی قوی ایشان در این کار یک متخصص هستند و محصولات ویژه‌ای مثل سماق و زعفران را می‌توانند به خوبی از هم تفکیک کنند.
از دوران کودکی به یاد دارند که محل سکونتشان در محله قره باغی واقع بوده و از آنجا به سمت بازار می‌آمدند. از نصایح گهر بار پدرشان که در دوران کودکی برای ایشان گوشزد می کردند به خاطر دارند: (ترازو دو کفه دارد اول وزن پاکت را بگیر سپس محصول خود را داخل پاکت بگذار و ترازو همیشه باید به نفع مشتری سنگین باشد.)
که این سخن ارزشمند، بیانگر معرفت و بزرگواری این خاندان و همچنین دیگر افراد مشغول به این حرفه از ایام دور تا کنون است که همه مارا به تامل وا می دارد.
