در دل بازار تاریخی تبریز، میان حجره‌هایی که بوی اصالت و تجربه‌ی نسل‌ها را در خود حفظ کرده‌اند، کسب‌وکارهایی وجود دارند که ریشه در انتخاب آگاهانه‌ی گذشتگان دارند. یکی از این مغازه‌ها متعلق به خانواده‌ای است که نسل‌به‌نسل در صنف کفاشی سنتی فعالیت داشته‌اند.
به گفته‌ی یکی از اعضای این خانواده، آغاز این مسیر به انتخاب پدربزرگشان بازمی‌گردد؛ هرچند تاریخ دقیق آن در ذهنشان ثبت نشده است، اما روایت می‌کنند که در گذشته تبریز تنها دو صنف اصلی داشت: کفش و فرش. «قدیم اگر شما توی تبریز می‌خواستید دنبال ریشه‌ی خانوادگی بگردید، یا سر از صنف کفاشی در میاوردید یا فرش. برای ما هم کفش بود.»
عموهای بزرگ ایشان نیز در زمینه‌ی چرم فعال بودند؛ آن‌ها چرم را به تولیدکننده‌های کفش تحویل می‌دادند و در ازای آن کفش می‌گرفتند. پدر مصاحبه‌شونده هم در پخش کفش فعالیت داشته و مغازه ی اصلی‌شان در همان مکان فعلی قرار داشته‌است. همچنین مغازه‌ای دیگر در بازار پنبه فروشان داشته‌اند که اکنون تغییر صنف داده‌است.
کفاشی سنتی یکی از قدیمی‌ترین حرفه‌ها در بازارهای شهری ایران به شمار می‌رود. این شغل از گذشته تا به امروز پیوند نزدیکی با صنایع چرمی داشته و کفاشان سنتی، مهارت‌های خاصی در تولید کفش های چرمی مردانه و زنانه داشته‌اند. کارگاه‌های کفاشی، معمولا مکان‌هایی کوچک اما پرکار بودند که در آن ها دوخت دستی، ظرافت و دوام کالا حرف اول را می‌زد.
عموهای این خانواده بعد از مدتی به تهران نقل مکان کردند و تا سال ۱۳۷۰ در صنف چرم باقی ماندند، اما پس از آن کار را ادامه ندادند. نسل بعدی نیز مسیر متفاوتی را در پیش گرفت و به تولید کارتن و مقوا مشغول شدند. اما مصاحبه‌شونده خود حدود ۱۰ سال یک کارگاه کفاشی داشت و در آن کفش‌های تمام چرم دست‌دوز تولید می‌کرد. سایزهای تولیدی‌شان از ۲۶ تا ۵۰ را شامل می‌شد و بیشتر مدل‌های مردانه و پسرانه تولید می‌کردند.
او توضیح می‌دهد: «آن موقع تولیدی داشتم ولی الان ندارم. کارگاه بیرون از بازار بود و یک مسئول گذاشته بودم و خودم هر روز سر میزدم. از سال ۱۳۷۰ به خاطر یک‌سری مشکلات، تولیدی را جمع کردم.»
کفش چرم دست‌دوز تبریز یکی از برندهای غیررسمی اما پراعتبار در بازار ایران بوده و هست. به‌واسطه‌ی استفاده از چرم طبیعی، دوخت بادوام و طراحی اصیل، این نوع کفش‌ها همیشه در بازار داخلی و حتی خارج از کشور مشتریان خاص خود را داشته‌اند. در روزگاری نه‌چندان دور، کفاشان تبریزی برای کیفیت محصولاتشان در سراسر ایران شناخته‌شده بودند.
در پایان این گفت و گو، روشن می‌شود که هرچند نسل جدید خانواده مسیرهای شغلی متفاوتی را برگزیده‌اند، اما حافظه‌ی زنده‌ی کفاشی سنتی در ذهن و زبان این فعال باسابقه همچنان جاری است و نام تبریز را در کنار واژه‌ی کفش چرم زنده نگه می‌دارد.
